کلیات
کنگره ایالات متحده آمریکا (United States Congress)، نهادی است مشتمل بر دو مجلس سنا و مجلس نمایندگان که هم اکنون دوره صدوپانزدهمین کنگره آمریکا در حال فعالیت است. محل برگزاری جلسات کنگره در ساختمان کاپیتول است، و تأسیس کنگره به سال ۱۷۷۴، یعنی دو سال قبل از استقلال آمریکا بازمیگردد.
کنگره محلی است که جلسات مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و نیز مجلس سنای ایالات متحده آمریکا در آن تشکیل میشود.
رسالت کنگره
رسالت قانونگذاری بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا بر عهده نمایندگان کنگره است و هر قانونی برای تصویب، نیاز به تأیید هر دو مجلس دارد. قانون اساسی ایالات متحده آمریکا با تشریح و توصیف عملکرد و قدرت نهاد قانونگذاری آغاز میشود و از همین رو میتوان به اهمیت و نقش این نهاد در بین تدوینکنندگان قانون اساسی آمریکا پی برد.
تاریخچه تشکیل کنگره
بنیانگذاران آمریکا با انتشار اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا از امپراتوری بریتانیا، کشوری را بنیان گذاشتند که در آن حق رأی مردم و تعیین نمایندگانی برای اداره کشور مهمترین خواست عمومی بهشمار میآمد. سالیان طولانی سلطه حاکمان انگلیسی تحت لوای سرنیزه کت قرمزها، گرایش به آزادی و دموکراسی را درمیان مهاجرین سفید پوست و عمدتاً انگلیسی تبار تقویت کرده بود. پدران استقلال آمریکا برای حفاظت و حراست از این خواست عمومی، کنگره نمایندگان را شکل دادند تا به آرمان «حکومت مردم بر مردم و برای مردم» جامه عمل بپوشانند.
تعیین نظام قانونگذاری دو مجلسی در ایالات متحده آمریکا ریشه در دوران پیش از استقلال دارد. در دوران حاکمیت لندن بر مستعمرات سیزدهگانه، امپراتوری بریتانیا دارای دو مجلس اعیان و عوام بود و همین الگو نیز توسط دولتهای ایالتی در سرزمینهای جدید به مرحله اجرا گذاشته شد. تا پیش از آغاز جنگ استقلال، از ۱۳ مستعمرهٔ انگلیسی ۱۱ ایالت با دو مجلس اداره میشد. این مستعمرهها پس از کسب استقلال همین سیستم قانونگذاری را در پیش گرفتند و نظام دو مجلسی را در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا بوجود آوردند. البته ضرورتهای محلی در سرزمین آمریکا، تشکیل دو مجلس را در این کشور نوپا تقویت کرد.
هنگامی که نمایندگان ایالتها در کنگره قارهای در شهر فیلادلفیا در سال ۱۷۷۶ جمع شدند، در خصوص تعیین نمایندگان هر ایالت در نهاد قانونگذاری اختلاف نظر شدید بروز کرد و ایالتها تا سرحد جدایی از یکدیگر پیش رفتند. ایالتهای پرجمعیت و عمدتاً شمالی خواستار تشکیل یک مجلس برمبنای تعداد جمعیت هر ایالت بودند در حالی که ایالتهای کم جمعیت به دلیل نگرانی از اعمال سلطه ایالتهای پرجمعیت در نهاد قانونگذاری، از نظریه برابری تعداد نمایندگان ایالتها بدون احتساب جمعیت آنان طرفداری میکردند. در ابتدا چنین به نظر میرسید که راه حلی برای خروج از بنبست مذاکرات وجود ندارد چرا که علیرغم وحدت نظر میان ایالتها برای مبارزه با دشمن خارجی، ایالتها با یکدیگر رقابتهای شدید و دیرینه نیز داشتند. پس از مذاکرات فشرده سرانجام نماینده ایالت مریلند راه حل بینابینی را پیشنهاد کرد. در این پیشنهاد، نهاد قانونگذاری ازدو مجلس تشکیل مییافت که در آن نمایندگان مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا برحسب جمعیت هر ایالت انتخاب میشدند و از هر ایالت ۲ نفر نیز بهطور مساوی به مجلس سنای ایالات متحده آمریکا راه مییافتند. تصویب قوانین نیز توسط هر دو مجلس صورت میگرفت و ایالتهای کوچکتر و کم جمعیتتر میتوانستند به اندازهٔ ایالتهای بزرگتر بر روند تصمیمگیری تأثیر بگذارند.
نخستین کنگره ایالات متحده آمریکا بر اساس قانون اساسی، درتاریخ ۴ مارس ۱۷۸۹ در ساختمان فدرال هال نیویورک افتتاح شد. تا آن تاریخ تنها ۱۰ ایالت از ۱۳ ایالت قانون اساسی را در مجلس قانونگذاری خود تصویب کرده بودند. از این رو اعضاء نخستین کنگره شامل ۵۹ نماینده مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و ۲۰ سناتوربود. با افزایش تدریجی تعداد ایالتها طی ۲۲۰ سال گذشته شمار نمایندگان کنگره نیز رو به افزایش گذاشت تا اینکه هماکنون تعداد نمایندگان مجلس نمایندگان به ۴۳۵ نفر و تعداد نمایندگان مجلس سنای ایالات متحده آمریکا به ۱۰۰ نفر رسیدهاست.
کنگره در آیینه قانون اساسی آمریکا
بخش اول فصل اول قانون اساسی آمریکا تصریح میکند که تمام قدرت قانونگذاری در کنگره ایالات متحده تمرکز خواهد یافت که از سنا و مجلس نمایندگان تشکیل خواهد شد.
بدین ترتیب مهمترین وظیفه که در عین حال وظیفه انحصاری نیز بهشمار میآید، برای کنگره ترسیم شد که همانا وظیفه قانونگذاری است. در ادامهٔ این فصل به تفصیل جزئیات بیشتری از دیگر وظایف کنگره، ساختار و عملکرد آن توصیف شدهاست.
انحصار در قانون گذاری
قانونگذاری در ایالات متحده آمریکا انحصاراً در اختیار کنگره ایالات متحده آمریکا است و رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا حق دخالت در فرایند قانونگذاری را ندارد. نظارت نیز از طریق تأیید مسولان بلندپایه دولت و روند استیضاح در ایالات متحده آمریکا تحقق مییابد. در ایالات متحده آمریکا هیچ نهادی حق انحلال کنگره را ندارد در حالی که دراغلب نظامهای حکومتی در اروپا، نخست وزیر ویا رئیسجمهور از اختیار انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام برخوردار است.
زمان تشکیل جلسه کنگره
مجالس نمایندگان و سنا هر یک جداگانه تشکیل میشوند و به وظایف خاص خود میپردازند. این دو مجلس در یک روز مشخص جلسه مشترک برگزار میکنند که به آن جلسه ”کنگره” میگویند. در متن قانون اساسی مصوب سال ۱۷۸۹، تشکیل جلسه سالیانه کنگره، اولین دوشنبه ماه دسامبر تعیین شده بود. اما در اصلاحیه بیستم مصوب سال ۱۹۳۳ این تاریخ تغییر کرد. اکنون زمان تشکیل کنگره ظهر سومین روز ماه ژانویهاست.
یکی از ویژگیهای نظام پارلمانی در ایالات متحده آمریکا فقدان وجود انضباط قوی حزبی در جریان تصمیمگیری است. برخلاف کشورهای اروپایی که احزاب در پارلمان به شکل کاملاً منسجم و یکدست رأی میدهند، در ایالات متحده دیده میشود که برخی از نمایندگان خلاف مواضع حزب خود تصمیم میگیرند. بهعنوان مثال، در سال ۱۹۹۷، تنها ۵۰ درصد از قوانین بر اساس گرایشهای حزبی به تصویب رسید و ۵۰ درصد دیگر، با آرای هر دوحزب به تأیید نمایندگان رسید. در همان سال مشخص شد که تنها ۸۲ درصد از نمایندگان دموکرات مجلس نمایندگان و ۸۸ درصد نمایندگان جمهوریخواه به قوانین موردنظر احزابشان رأی مثبت دادهاند.
ساختار اجرایی کنگره
کنگره ایالات متحده آمریکا از دو مجلس، یکی مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا با ۴۳۵ عضو و دیگری مجلس سنای ایالات متحده آمریکا با ۱۰۰ عضو تشکیل شدهاست که به صورت مشترک به امر قانونگذاری مشغول هستند. علاوه بر این دو مجلس، کنگره چهار نوع کمیتهٔ دیگر نیز دارد که عبارتاند از: کمیتههای اصلی، کمیتههای فرعی، کمیتههای مشترک و کمیته کنفرانس.
وظایف کنگره
کنگره آمریکا وظایف مختلفی را در ساختار قانون گذاری و مدیریت سیاسی کشور بر عهده دارد که از جمله این موارد می توان به قانونگذاری، تصویب بودجه دولت، اعلان جنگ، تصویب پیمانهای خارجی، تائید وزرای معرفی شده، تائید قضات دیوان عالی فدرال استیضاح رئیس جمهور و ابطال وتوی رئیس جمهور اشاره کرد.
در پی سفر زلنسکی به آمریکا، کنگره آمریکا کمکی ۴۵ میلیارد دلاری برای تقویت زیرساخت ها و توان نظامی و اقتصادی این کشور تصویب کرد.
کد خبر: ۱۱۵۶۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۳
کمیته منتخب مجلس نمایندگان آمریکا برای بررسی شورش ۶ ژانویه در گزارش نهایی خود، ترامپ را به دست داشتن در توطئهای چند بخشی متهم کرد و از کنگره خواست مانع نامزدی وی در انتخابات ۲۰۲۴ شود.
کد خبر: ۱۱۵۶۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۲
زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در سخنرانی خود در کنگره آمریکا خواستار حمایت دو حزبی از اوکراین شد.
کد خبر: ۱۱۵۵۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۱
نشریه پولیتیکو به نقل از دو منبع از تلاش کمیته تحقیقات پیرامون حمله به ساختمان کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ برای راگیری درباره طرحی جهت ایراد اتهامات کیفری علیه ترامپ خبر داد.
کد خبر: ۱۱۵۵۲۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
مرور روزنامههای پنجشنبه ۱۹ آبان
دارو در مرز بحران، ضرورت ایجاد نهادهای ضدتحریم ایرانی و روسی، چرخش مدیران به جای گردش نخبگان، «فعلاً» جمهوریخواهان پیروز انتخابات امریکا، سردرگمی در بازار داروهای خاص، تغییرات کنکور در تعلیق؟ لایحه خوب تعطیلات نیازمند یک تغییر، بیانیه تحلیلی جبهه اصلاحات ایران پیرامون اعتراضات و جزئیات انفجار کاروان سوخت، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۱۱۴۹۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۹
تنها ساعاتی مانده به آغاز روز رای گیری برای انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا ، رسانه های آمریکایی معتقدند که حزب جو بایدن رئیس جمهور آمریکا (دموکرات) شانس بسیار ضعیفی برای پیروزی در این انتخابات دارد و به احتمال زیاد متحمل شکست خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۴۹۳۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
رئیس جمهور آمریکا از احتمال پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات میاندوره ای کنگره این کشور ابراز نگرانی کرد.
کد خبر: ۱۱۴۶۴۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰
یکی از نمایندههای کنگره آمریکا با انجام حرکاتی عجیب، معترضان را به باد تمسخر گرفت.
کد خبر: ۱۱۴۶۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۹
منابع خبری اعلام کردند نیروهای پلیس آمریکا سه فرد مظنون را در ارتباط با یک خودروی مشکوک نزدیک ساختمان کنگره این کشور دستگیر کردند.
کد خبر: ۱۱۴۶۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۸
رسانه های آمریکایی از مرگ یک نماینده کنگره این کشور به همراه دو دستیار خود طی حادثه تصادف در ایالت ایندیانا خبر دادند.
کد خبر: ۱۱۳۳۲۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
رئیس جمهور آمریکا از عدم اقدام دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق این کشور در توقف حمله به ساختمان کنگره انتقاد کرد.
کد خبر: ۱۱۳۱۶۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۴
هکرهای طرفدار روسیه، مسئولیت حمله سایبری به پایگاه اینترنتی کنگره آمریکا را بر عهده گرفتند.
کد خبر: ۱۱۲۹۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۹
مجلس نمایندگان آمریکا برای نخستین بار طی نزدیک به ۳۰ سال گذشته، قانون نظارت و ساماندهی بکارگیری سلاح گرم در این کشور را تصویب کرد.
کد خبر: ۱۱۲۶۲۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۴
خبرگزاری رویترز از بازداشت فردی با هویت جعلی پلیس و مقادیری مهمات در اطراف ساختمان کنگره آمریکا در نیویورک خبر داد.
کد خبر: ۱۱۲۲۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۴
نمایندگان جمهوری خواه کنگره آمریکا از بایدن خواستند تا مردم آمریکا را درباره توافق احتمالی با ایران مطلع سازد و مذاکرات را از حالت محرمانه خارج کند.
کد خبر: ۱۱۱۶۰۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۸
رئیس جمهور مصر و هیئتی از کنگره آمریکا به ریاست سناتور ریچارد شلبی امروز (شنبه) در قاهره در مورد تعدادی از مسائل منطقهای و روابط مصر و آمریکا بحث و گفتگو کردند.
کد خبر: ۱۱۱۴۰۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۷
سنای آمریکا طرحی را که به روابط تجاری عادی با روسیه و بلاروس پایان می دهد، تصویب کرد.
کد خبر: ۱۱۱۲۷۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۹
کنگره آمریکا اقدام به تصویب نهایی قانونی برای تامین بودجه دولت این کشور تا ۱۱ مارس کرده و به این ترتیب مانع از تعطیلی بخش عمده فعالیتهای نهادهای دولت فدرال آمریکا در ضمن تداوم بحران روسیه-اوکراین شد.
کد خبر: ۱۱۰۵۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
هیات یاد شده در سفر سه روزه خود به اراضی اشغالی با اسحاق هرتزوگ، رئیس اسرائیل دیدار خواهد کرد
کد خبر: ۱۱۰۴۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۷
درباره مذاکرات وین
معاون وزیر امور خارجه انگلیس در حالی که مذاکرات رفع تحریمها در وین به مراحل حساس رسیده و دست یابی به توافق نهایی به تصمیمات سیاسی کاخ سفید گره خورده است، به واشنگتن سفر کرد تا با اعضای ارشد کنگره پیرامون روند گفتگوها رایزنی کند.
کد خبر: ۱۱۰۳۹۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۱