کلیات
کنگره ایالات متحده آمریکا (United States Congress)، نهادی است مشتمل بر دو مجلس سنا و مجلس نمایندگان که هم اکنون دوره صدوپانزدهمین کنگره آمریکا در حال فعالیت است. محل برگزاری جلسات کنگره در ساختمان کاپیتول است، و تأسیس کنگره به سال ۱۷۷۴، یعنی دو سال قبل از استقلال آمریکا بازمیگردد.
کنگره محلی است که جلسات مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و نیز مجلس سنای ایالات متحده آمریکا در آن تشکیل میشود.
رسالت کنگره
رسالت قانونگذاری بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا بر عهده نمایندگان کنگره است و هر قانونی برای تصویب، نیاز به تأیید هر دو مجلس دارد. قانون اساسی ایالات متحده آمریکا با تشریح و توصیف عملکرد و قدرت نهاد قانونگذاری آغاز میشود و از همین رو میتوان به اهمیت و نقش این نهاد در بین تدوینکنندگان قانون اساسی آمریکا پی برد.
تاریخچه تشکیل کنگره
بنیانگذاران آمریکا با انتشار اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا از امپراتوری بریتانیا، کشوری را بنیان گذاشتند که در آن حق رأی مردم و تعیین نمایندگانی برای اداره کشور مهمترین خواست عمومی بهشمار میآمد. سالیان طولانی سلطه حاکمان انگلیسی تحت لوای سرنیزه کت قرمزها، گرایش به آزادی و دموکراسی را درمیان مهاجرین سفید پوست و عمدتاً انگلیسی تبار تقویت کرده بود. پدران استقلال آمریکا برای حفاظت و حراست از این خواست عمومی، کنگره نمایندگان را شکل دادند تا به آرمان «حکومت مردم بر مردم و برای مردم» جامه عمل بپوشانند.
تعیین نظام قانونگذاری دو مجلسی در ایالات متحده آمریکا ریشه در دوران پیش از استقلال دارد. در دوران حاکمیت لندن بر مستعمرات سیزدهگانه، امپراتوری بریتانیا دارای دو مجلس اعیان و عوام بود و همین الگو نیز توسط دولتهای ایالتی در سرزمینهای جدید به مرحله اجرا گذاشته شد. تا پیش از آغاز جنگ استقلال، از ۱۳ مستعمرهٔ انگلیسی ۱۱ ایالت با دو مجلس اداره میشد. این مستعمرهها پس از کسب استقلال همین سیستم قانونگذاری را در پیش گرفتند و نظام دو مجلسی را در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا بوجود آوردند. البته ضرورتهای محلی در سرزمین آمریکا، تشکیل دو مجلس را در این کشور نوپا تقویت کرد.
هنگامی که نمایندگان ایالتها در کنگره قارهای در شهر فیلادلفیا در سال ۱۷۷۶ جمع شدند، در خصوص تعیین نمایندگان هر ایالت در نهاد قانونگذاری اختلاف نظر شدید بروز کرد و ایالتها تا سرحد جدایی از یکدیگر پیش رفتند. ایالتهای پرجمعیت و عمدتاً شمالی خواستار تشکیل یک مجلس برمبنای تعداد جمعیت هر ایالت بودند در حالی که ایالتهای کم جمعیت به دلیل نگرانی از اعمال سلطه ایالتهای پرجمعیت در نهاد قانونگذاری، از نظریه برابری تعداد نمایندگان ایالتها بدون احتساب جمعیت آنان طرفداری میکردند. در ابتدا چنین به نظر میرسید که راه حلی برای خروج از بنبست مذاکرات وجود ندارد چرا که علیرغم وحدت نظر میان ایالتها برای مبارزه با دشمن خارجی، ایالتها با یکدیگر رقابتهای شدید و دیرینه نیز داشتند. پس از مذاکرات فشرده سرانجام نماینده ایالت مریلند راه حل بینابینی را پیشنهاد کرد. در این پیشنهاد، نهاد قانونگذاری ازدو مجلس تشکیل مییافت که در آن نمایندگان مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا برحسب جمعیت هر ایالت انتخاب میشدند و از هر ایالت ۲ نفر نیز بهطور مساوی به مجلس سنای ایالات متحده آمریکا راه مییافتند. تصویب قوانین نیز توسط هر دو مجلس صورت میگرفت و ایالتهای کوچکتر و کم جمعیتتر میتوانستند به اندازهٔ ایالتهای بزرگتر بر روند تصمیمگیری تأثیر بگذارند.
نخستین کنگره ایالات متحده آمریکا بر اساس قانون اساسی، درتاریخ ۴ مارس ۱۷۸۹ در ساختمان فدرال هال نیویورک افتتاح شد. تا آن تاریخ تنها ۱۰ ایالت از ۱۳ ایالت قانون اساسی را در مجلس قانونگذاری خود تصویب کرده بودند. از این رو اعضاء نخستین کنگره شامل ۵۹ نماینده مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و ۲۰ سناتوربود. با افزایش تدریجی تعداد ایالتها طی ۲۲۰ سال گذشته شمار نمایندگان کنگره نیز رو به افزایش گذاشت تا اینکه هماکنون تعداد نمایندگان مجلس نمایندگان به ۴۳۵ نفر و تعداد نمایندگان مجلس سنای ایالات متحده آمریکا به ۱۰۰ نفر رسیدهاست.
کنگره در آیینه قانون اساسی آمریکا
بخش اول فصل اول قانون اساسی آمریکا تصریح میکند که تمام قدرت قانونگذاری در کنگره ایالات متحده تمرکز خواهد یافت که از سنا و مجلس نمایندگان تشکیل خواهد شد.
بدین ترتیب مهمترین وظیفه که در عین حال وظیفه انحصاری نیز بهشمار میآید، برای کنگره ترسیم شد که همانا وظیفه قانونگذاری است. در ادامهٔ این فصل به تفصیل جزئیات بیشتری از دیگر وظایف کنگره، ساختار و عملکرد آن توصیف شدهاست.
انحصار در قانون گذاری
قانونگذاری در ایالات متحده آمریکا انحصاراً در اختیار کنگره ایالات متحده آمریکا است و رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا حق دخالت در فرایند قانونگذاری را ندارد. نظارت نیز از طریق تأیید مسولان بلندپایه دولت و روند استیضاح در ایالات متحده آمریکا تحقق مییابد. در ایالات متحده آمریکا هیچ نهادی حق انحلال کنگره را ندارد در حالی که دراغلب نظامهای حکومتی در اروپا، نخست وزیر ویا رئیسجمهور از اختیار انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام برخوردار است.
زمان تشکیل جلسه کنگره
مجالس نمایندگان و سنا هر یک جداگانه تشکیل میشوند و به وظایف خاص خود میپردازند. این دو مجلس در یک روز مشخص جلسه مشترک برگزار میکنند که به آن جلسه ”کنگره” میگویند. در متن قانون اساسی مصوب سال ۱۷۸۹، تشکیل جلسه سالیانه کنگره، اولین دوشنبه ماه دسامبر تعیین شده بود. اما در اصلاحیه بیستم مصوب سال ۱۹۳۳ این تاریخ تغییر کرد. اکنون زمان تشکیل کنگره ظهر سومین روز ماه ژانویهاست.
یکی از ویژگیهای نظام پارلمانی در ایالات متحده آمریکا فقدان وجود انضباط قوی حزبی در جریان تصمیمگیری است. برخلاف کشورهای اروپایی که احزاب در پارلمان به شکل کاملاً منسجم و یکدست رأی میدهند، در ایالات متحده دیده میشود که برخی از نمایندگان خلاف مواضع حزب خود تصمیم میگیرند. بهعنوان مثال، در سال ۱۹۹۷، تنها ۵۰ درصد از قوانین بر اساس گرایشهای حزبی به تصویب رسید و ۵۰ درصد دیگر، با آرای هر دوحزب به تأیید نمایندگان رسید. در همان سال مشخص شد که تنها ۸۲ درصد از نمایندگان دموکرات مجلس نمایندگان و ۸۸ درصد نمایندگان جمهوریخواه به قوانین موردنظر احزابشان رأی مثبت دادهاند.
ساختار اجرایی کنگره
کنگره ایالات متحده آمریکا از دو مجلس، یکی مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا با ۴۳۵ عضو و دیگری مجلس سنای ایالات متحده آمریکا با ۱۰۰ عضو تشکیل شدهاست که به صورت مشترک به امر قانونگذاری مشغول هستند. علاوه بر این دو مجلس، کنگره چهار نوع کمیتهٔ دیگر نیز دارد که عبارتاند از: کمیتههای اصلی، کمیتههای فرعی، کمیتههای مشترک و کمیته کنفرانس.
وظایف کنگره
کنگره آمریکا وظایف مختلفی را در ساختار قانون گذاری و مدیریت سیاسی کشور بر عهده دارد که از جمله این موارد می توان به قانونگذاری، تصویب بودجه دولت، اعلان جنگ، تصویب پیمانهای خارجی، تائید وزرای معرفی شده، تائید قضات دیوان عالی فدرال استیضاح رئیس جمهور و ابطال وتوی رئیس جمهور اشاره کرد.
«مرکز پژوهشی کنگره» آمریکا در گزارش جدید خود خواستار بذل توجه بیشتر به سه مدل موشک جدید کره شمالی شد که گفته میشود برای گریز از شبکههای پدافند هوایی و انجام حمله تاکتیکی طراحی شده است.
کد خبر: ۹۹۰۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۷
کمیته اعتبارات مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را به تصویب رساند که خواستار در نظر گرفتن بودجه علیه برنامه هستهای ایران است.
کد خبر: ۹۸۹۵۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۰
مجلس سنای آمریکا طرحی را به تصویب رسانده که خواستار اعمال تحریمهای سختگیرانه علیه چین به بهانه تحولات اوکراین است.
کد خبر: ۹۸۸۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۲
عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که خود و خانوادهاش به کرونا مبتلا شدهاند.
کد خبر: ۹۸۴۸۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۷
«دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کاخ کرملین روز پنجشنبه به طرح پیشنهادی شماری از نمایندههای جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا برای اعمال تحریمهای جدید علیه ایران و روسیه واکنش نشان داد.
کد خبر: ۹۸۳۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۲
نمایندگان جمهوریخواه کنگره آمریکا از بسته تحریمی جدید خود علیه ایران رونمایی کردند.
کد خبر: ۹۸۳۷۸۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۱
وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه خود بار دیگر ایران را به آنچه «آزادیهای مذهبی» خوانده متهم کرده است.
کد خبر: ۹۸۳۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۱
بازرس اخراجشده وزارت خارجه آمریکا وجود ارتباط میان اخراج او با تحقیقاتش درباره اعلام وضعیت اضطراری با ایران را تأیید کرد.
کد خبر: ۹۸۲۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۶
سه کمیته کنگره آمریکا مقامهای وزارت خارجه این کشور را برای توضیح درباره نقش احتمالی مایک پامپئو در اخراج یک بازرس احضار کردهاند.
کد خبر: ۹۸۱۲۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۰
وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه موافقت خود با فروش ۱.۴ میلیارد دلار تسلیحات مربوط به سامانههای دفاع موشکی پاتریوت را به کویت اعلام کرد.
کد خبر: ۹۸۱۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۹
کنگره آمریکا روز چهارشنبه لایحه تحریم مقامات چین به بهانه بازداشت و شکنجه مسلمانان اویغور را تصویب و جهت دریافت امضای نهایی رئیس جمهور به کاخ سفید ارسال کرد.
کد خبر: ۹۸۰۹۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۸
به گفته یک منبع در کنگره آمریکا ، وزیر خارجه این کشور همکاری در تحقیقات درباره فروش سلاح به عربستان و امارات را نپذیرفته است.
کد خبر: ۹۷۹۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۳۰
یک نماینده دموکرات کنگره آمریکا امروز دوشنبه عربستان سعودی را «بزرگترین صادرکننده تروریسم» توصیف کرده است.
کد خبر: ۹۷۹۴۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۳۰
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع کنگره اعلام کرد که تقریبا اغلب اعضای مجلس نمایندگان آمریکا با امضای نامه ای خواستار تغییر تاکتیک های آمریکا برای تعامل با سازمان ملل علیه ایران شده اند.
کد خبر: ۹۷۵۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۳
رئیس جمهوری آمریکا در اعتراض به تاخیر سنا در تایید گزینههای پیشنهادی وی برای مناصب مختلف، تهدید کرد ممکن است از قدرت خود برای تعلیق کنگره استفاده کند.
کد خبر: ۹۷۲۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۸
۳۲ عضو کنگره آمریکا در نامهای خواستار تعلیق تحریمهای اعمالی ایالات متحده علیه ایران شدند.
کد خبر: ۹۶۹۴۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۳
طرح مالی کنگره آمریکا برای نجات اقتصاد این کشور در مقابل کرونا به دلیل اختلافات جمهوریخواهان و دموکراتها با شکست مواجه شد.
کد خبر: ۹۶۷۵۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۴
«دیاز بالارت» نماینده جمهوریخواه ایالت فلوریدا و «بن مک آدامز» نماینده دموکرات ایالت یوتاه روز چهارشنبه از مثبت بودن تست کرونای خود خبر دادند.
کد خبر: ۹۶۶۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۹
یک عضو کنگره آمریکا خواستار تعلیق تحریمهای این کشور علیه ایران در بحبوحه گسترش ویروس کرونا در دنیا شد.
کد خبر: ۹۶۵۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۴
رئیسجمهوری آمریکا روز پنجشنبه وضعیت اضطراری در قبال ایران به مدت یک سال دیگر تمدید کرد.
کد خبر: ۹۶۵۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۲