اقتصاد در گذر زمان؛
از تصویب قانون انحصار قند و شکر تا شناورشدن نرخ برابری ریال در مقابل سایر پول ها
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی یکمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی یکمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
1 خرداد 1304، قانون انحصار قند و شکر به تصویب مجلس شورای ملی رسید و از آن پس از عوائدی که از این راه عاید خزانه دولت می‌شود صرف ساختن راه‌آهن ایران خواهد شد.
1 خرداد 1306، دکتر میلسپو، رییس کل دارایی ایران به خدمت خود پایان داد.
1 خرداد 1307، قانون اعزام محصل به خارج به تصویب رسید. به موجب این قانون دولت همه ساله یکصد نفر محصل را به هزینه خود برای انجام تحصیلات عالیه به اروپا اعزام خواهد کرد.
1 خرداد 1311، دهه محرم و فرارسیدن عاشورا و تاسوعا در تهران موجب شده بود که در یک هفته هیچگونه معاملاتی در بازار انجام نگرفته و تمام تجار، حجره های خود را تعطیل کنند. اما پس از انجام مراسم مذهبی، معاملات وارد جریان عادی خود شده است. در این روز همچنین نرخ پوند به مرز 104 ریال رسیده اما در قیمت کالاهای اساسی تغییر محسوسی رخ نداده است. همچنین بلدیه تهران اعلانی را منتشر کرده است که بر اساس آن نرخ گوشت از این روز معادل یک ریال و هشتاد دینار است و متخلفان از نرخ مزبور شدیدا تعقیب می شوند.
شرکت سهامی‌تجارتی ایران مجمع عمومی‌خود را با حضور وزیر دربار، وزیر عدلیه و رییس اداره کل تجارت در منزل حاج امین الضرب برگزار کرده است. همچنین در این جلسه نماینده کمپانی آمریکایی که تقاضای شرکت در این جلسه را داشت نیز حاضر شد. این کمپانی تعهد کرده است که مبلغی از سهام شرکت سهامی‌تجارتی ایران را بپردازد. همچنین واردات اتومبیل و صادرات توتون و پوست های خز توسط این کمپانی قرار است انجام شود.
از مزارع شمال خبر می رسد که زراعت چای در لاهیجان و گیلان و تنکابن توسعه کامل داشته و علاوه بر اراضی ای که توسط موسسه چای کاری زراعت چای شده، در تنکابن و گیلان و اطراف آن ناحیه از طرف اهالی، بالغ بر یک هزار جریب چای کاری شده است. اما وضعیت غله به خوبی چای نیست و در برخی مناطق محصولات دچار آفت شده یا به واسطه عدم بارندگی محصول دیم به کلی از بین رفته است. موسسات تجارتی شوروی در نقاط حاصلخیز آذربایجان و خراسان شروع به خرید غله کرده اند و به طوری که روزنامه اطلاعات اول خرداد 1311 گزارش می کند، تا آن زمان معادل 110 خروار غله توسط شوروی ها خریداری و به این کشور صادر شده است. به همین دلیل قیمت غله در کشور ترقی پیدا کرده است.
در بخش تلگراف های خارجی روزنامه، خبری از نیویورک جلب نظر می کند که بر اساس آن 12 هزار از کارگران زراعتی برای اعتراض به تقلیل دستمزد اعتصاب کرده اند و پلیس جمعی از تظاهرکنندگان را بازداشت کرده است.
1 خرداد 1320، راه‌آهن تهران- شاهرود افتتاح شد.
1 خرداد 1334، دکتر علی امینی از وزارت دارایی ایران به وزارت دادگستری رفت تا وضع دادگستری را اصلاح کند. تا تعیین وزیر جدید دارایی علی‌اصغر فروزان کفالت گرفت.
1 خرداد 1338، بانک بیمه ایران با سرمایه 250 میلیون ریال شروع به کار کرد.
1 خرداد 1347، بازرسی شاهنشاهی دوباره آغاز به کار کرد و سپهبد یزدان‌پناه در راس آن قرار گرفت. شعاعی وزیر پیشین دارایی نیز معاون شد. سازمان مزبور تحت نظر نخست‌وزیر انجام وظیفه می کند.
1 خرداد 1350، خداداد فرمانفرماییان معاونین جدید سازمان برنامه را معرفی کرد.
1 خرداد 1352، در حریق انبار گمرک تهران که به علت نامعلومی پیش آمد صد میلیون ریال اجناس مردم طعمه حریق شد.
1 خرداد 1353، به علت کمبود برنج در سطح کشور وزارت بازرگانی 600 هزار تن برنج از دولت پاکستان خریداری کرد.
1 خرداد 1354، بانک رفاه کارگران گودهای جنوب تهران را برای خانه سازی خریداری کرد.
1 خرداد 1359، در تهران اعلام شد كه نرخ برابري ريال نسبت به پول هاي ديگر، شناور (داراي نوسان) خواهد شد. در آن روز ارزش رسمي برابري دلار هفت تومان و نيم قران و بهاي برابري آن در بازار 13 تومان بود. 27 سال پس از آن زمان با اين كه درآمد حاصل از نفت چند برابر افزايش يافته، ارزش برابري ريال نسبت به دلار (كه خود در بازارهاي پول در حال تنزل است) بيش از 700 برابر شده است.
منابع: آرشیو روزنامه دنیای اقتصاد و ویکی پدیا
