انگلیسی‌ها نمی‌توانند به ترورهای تحقیرآمیز منتسب به روسیه پاسخ دهند!

تلاش برای قتل سرگئی اسکریپال در شهر سالیزبری در جنوب انگلیس، مطبوعات انگلیسی و از جمله گاردین را به اعتراض واداشته که بر سر این کشور چه آمده است که نمی‌تواند به تهدیدات خارجی علیه حاکمیت، قوانین، امنیت و ایمنی شهروندان خود پاسخ مناسبی بدهد.

به گزارش «تابناک»؛ یکشنبه گذشته سرگئی اسکریپال 66 ساله، افسر سابق روس که در سال 2004 به اتهام جاسوسی برای انگلیس بازداشت و در سال 2010 در چهارچوب معاوضه جاسوسان غرب و شرق آزاد و در انگلیس مقیم شده بود در شهر سالیزبری در جنوب انگلیس با یک ماده شیمیایی که گمان می‌رود، گونه نایابی از عامل اعصاب باشد، به شدت مسموم شد و اکنون با خطر مرگ مواجه است.

تکرار پرشمار سوء قصد به جان افرادی که سابقه جاسوسی از روسیه دارند و اکنون در غرب پناهنده شده‌اند و همچنین مخالفان سیاسی کرملین، از دید رسانه‌های انگلیسی تحقیرآمیز است. از نظر آنها احترام به انگلیس، ارزش‌ها و نهادهای اعمال قانون در این کشور چنان از بین رفته که این کشور به میدانی برای تسویه حساب روس ها با مخالفین خود تبدیل شده است.

گاردین مدعی است، شاید حتی روس ها از این ترورهای پرتکرار برای اعتبارزدایی و تحقیر دولت انگلیس استفاده می‌کنند.

آنهایی که اسکریپال را در انگلیس ترور کرده‌اند، می‌دانند که دولت انگلیس پیش از این و در پرونده لیتویننکو هم از درگیری مستقیم با روسیه طفره رفت و حالا در شرایطی که ترزا می نخست وزیر انگلیس در فرایند خروج از اتحادیه اروپا، پل‌های زیادی را پشت سر خود خراب کرده، توانایی حتی کمتری برای برخورد با آنها خواهد داشت؛ پیشنهادی که در نهایت به ذهن نویسنده گاردین می‌رسد این است که شاید انگلیسی‌ها در نهایت، شخص پوتین را به نقش داشتن در قتل‌های انجام شده در انگلیس متهم کنند.

ماجرای ترور اسکریپال چیست؟

اگر کسی زندگی آرام سال های اخیر اسکریپال در سالیزبری را می‌دید، نمی‌توانست گذشته پرماجرای وی را حدس بزند. در برخی گزارش‌ها ادعا شده که این افسر سابق روس، وقتی در سازمان اطلاعات نظامی روسیه موسوم به GRU مشغول به کار بوده، هویت حدود سیصد تن از عوامل اطلاعاتی روسیه را در اختیار انگلیسی‌ها قرار داده است.

در جریان دادگاه رسیدگی به اتهامات اسکریپال، اف‌اس‌بی سازمان جاسوسی روسیه که در واقع جایگزین سازمان جاسوسی شوروی سابق (کا گ ب) شده، وی را با اولگ پنکوفسکی مقایسه کرد که یکی از ارزشمندترین عوامل جاسوسی بلوک غرب در شوروی سابق به حساب می‌آید و در سال 1963 اعدام شد.

در سال 2010، بزرگترین مبادله جاسوسان کشورهای غربی با روسیه پس از دوران جنگ سرد اتفاق افتاد و در ازای آزادی ده عامل روسیه که در آمریکا بازداشت شده بودند، چهار تن از جاسوسان غرب در روسیه و از جمله اسکریپال آزاد شدند. اسکریپال می‌دانست که همکاران سابقش در نهادهای اطلاعاتی روسیه درباره وی چگونه فکر می‌کنند. سرگئی می‌دانست که آنها شعار اعضای اسمرش، واحد ضدجاسوسی استالین را تکرار می‌کنند: «مرگ بر جاسوس‌ها». این که وی خود عضو سازمان اطلاعات نظامی روسیه بوده کار را بدتر می‌کرد.

یوری فلشتینسکی که پیش از این به همراه لیتویننکو قربانی دیگر سم‌های روسیه، کتابی را علیه مقامات این کشور نوشته، مدعی است، آزادی اسکریپال برای روس‌ها تصمیم بسیار سختی بود. آزاد کردن وی این سیگنال را برای دیگر شهروندان روس منتشر می‌کرد که از جاسوسی علیه کشور خود هراس نداشته باشند، زیرا ممکن است روزی در قالب مبادله جاسوس‌ها آزاد شوند.

کرملین البته در آن زمان گزینه‌های زیادی نداشت و مجبور بودند برای آزاد کردن ده مأمور خود در آمریکا امتیاز بدهند. آنها می‌دانستند که آزاد کردن اسکریپال اشتباه است، ولی آنها این شانس را برای خود قائل بودند که بعدا در خارج از کشور، ترتیب وی را بدهند.

بسیاری از اعضای اف‌اس‌بی تمایلات افراطی ملی‌گرایانه دارند و در میان آنها کسانی هستند که آماده باشند در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه که پیش‌بینی می‌شود رای تأیید 70 درصدی برای سیاست‌های پوتین را رقم بزند، هدیه‌ای برای همکار سابق خود ترتیب دهند. تجربه هم نشان می‌دهد که دولت روسیه، در صورت گرفتار شدن این مأموران خود با جدیت از آنها حمایت خواهد کرد. وقتی که در سال 2004 سه روس به اتهام کشتن زلیم خان یاندربایف رئیس جمهور سابق چچن در قطر بازداشت شدند، دولت روسیه در نهایت توانست امکان بازگرداندن آنها به روسیه را فراهم کند و از آنان مانند قهرمان‌های ملی استقبال شد. آندری لوگوی مأمور اطلاعاتی روسیه نیز که به کشتن لیتویننکو متهم شده و از سوی انگلیسی‌ها تحت تعقیب است، اکنون به یک تاجر و سیاستمدار موفق در روسیه تبدیل شده است.

هرچند گزارش‌هایی از ابلاغ هشدار به اسکریپال در خصوص در خطر بودن جان وی وجود دارد، سبک زندگی وی نشان نمی‌دهد که وی این هشدارها را جدی گرفته باشد.

جاسوس سابق روس و دخترش، روز یکشنبه در یک مرکز خرید در شهر سالیزبری در حالی که از هوش رفته بودند، روی یک نیمکت پیدا شدند. حال هر دو همچنان وخیم و نگران‌کننده است. اولین مأموری که در صحنه حاضر شده بود هم به دلیل وخامت حال در بیمارستان بستری شد، ولی گویا به هوش آمده و می‌تواند حرف بزند.

پلیس ضدتروریسم انگلیس گفته که متخصصان دولتی مواد مورد استفاده در این حمله را شناسایی کرده‌اند؛ اما این اطلاعات فعلا منتشر نمی‌شود. به طور کلی عوامل شیمیایی اعصاب بسیار سمی هستند و باعث از کار افتادن سیستم عصبی و باقی اعضای بدن می شوند. این مواد اغلب از طریق دهان یا بینی وارد بدن می شوند اما امکان جذب آنها از طریق چشم یا پوست هم وجود دارد.