اقتصاد در گذر زمان
از فوت حسن صباح رئیس فرقه اسماعیلیه تا انتشار متن كتاب «كودتاي سيا در ايران» توسط مؤسسه نيويورك تايمز
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و نهمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و نهمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
29 خرداد 503، حسن صباح بنیانگذار دولت اسماعیلیه در ایران پس از یک دوره کوتاه بیماری در این روز چشم از جهان فروبست و در نزدیکی قلعه الموت به خاک سپرده شد. طبق وصیت او کیابزرگ امید از سران اسماعیلیه در ایران جانشین او شد.
29 خرداد 1299، دولت شوروی رسما اعلام کرد که تمام نیروهای نظامی روسیه از قلمرو خاکی و آبی ایران خارج شده اند و نیروهای باقیمانده در ایران متعلق به جمهوری سوسیالیستی آذربایجان است که دولت شوروی کنترلی بر آنها ندارد، ولی حاضر است در این کار مداخله کرده و موجبات خروج آنها را فراهم کند؛ مشروط بر اینکه نیروهای انگلیسی ایران را تخلیه کنند.
29 خرداد 1303، دولت وقت ایران، با هدف دفاع از آسمان وطن در این روز ده افسرجوان (وابسته به نیروی زمینی) را برای فراگرفتن فنون خلبانی در آموزشگاه های شوروی روانه مسکو کرد. در بازگشت این عده به وطن، نیروی هوایی ایران با آرم «بلند آسمان جایگاه من است» به وجود آمد و آسمان ایران دارای دفاع شد. نخستین هواپیمای نیروی هوایی ایران پنجم اسفند 1304 در آسمان شهر تهران ظاهر شد و نمایش پرواز داد.
تهرانی ها برای تماشای آن به پشت بام ها رفته بودند. این نیرو در شهریور 1320 بدون توجه به بخشنامه سرلشکر نخجوان که خود افسر نیروی هوایی بود، تا آخرین قطره بنزین از آسمان کشور دفاع کرد و برای خود تاریخ ساخت.
دولت ایران در دهه 1930 هم مخفیانه گروهی از افسران نیروی زمینی وطن را به ایتالیا فرستاده بود تا فنون نیروی دریایی فراگیرند. این افسران سپس با ناوهایی که از ایتالیای موسولینی خریداری شده بود از طریق دماغه امیدنیک (جنوب آفریقا) به گونه ای که انگلیسی ها متوجه نشوند که آبراه سوئز را در کنترل داشتند خود را به آب های خلیج فارس رسانیدند و پایگاه های نیروهای انگلیسی را در چند نقطه از جمله «باسعیدو» درهم کوبیدند و برچیدند.
همین امر باعث ایجاد کینه در دل انگلیسی ها شد و در شهریور 1320 با توسل به خدعه، با کشتن بسیاری از افسران و غرق یا تصرف کشتی ها این ناوگان را عملا منحل کردند.
29 خرداد 1330، دولت دكتر محمد مصدق از شركت نفت ايران و انگليس خلع يد كرد.
29 خرداد 1332، به مناسبت سالروز خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس، فراکسیون نهضت ملی از مردم تهران دعوت کرد تا در میدان بهارستان حضور یابند، در این گردهمایی دکتر شایگان، دکتر سنجابی و مهندس رضوی درباره اهمیت، موضع و حساسیت مبارزه ملت ایران سخنرانی کردند.
29 خرداد 1337، قرارداد رفع اختلافات مرزی بین دولت‌های ایران و شوروی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
29 خرداد 1344، دولت لیبی اداره نفت کشورش را به ایران سپرد و یک هیات شش‌نفره از ایران عازم لیبی شدند.
29 خرداد 1354، سناتور ادوارد كندي، طي نطقي در مجلس سناي اين كشور از سياست امريكا در فروش اسلحه به ايران و ديگر كشورهاي منطقه و جذب قسمتي از درآمد نفت درمقابل ارسال اسلحه و تقويت هرچه بيشتر موقعيت نظامي كشورهاي مذكور انتقاد كرد.
29 خرداد 1356، دکتر علی شریعتی به طرز مشکوکی در لندن درگذشت.
29 خرداد 1379، مؤسسه نيويورك تايمز متن كتاب «كودتاي سيا در ايران» را كه به كودتاي 28 مرداد آمريكا و انگليس عليه دولت مصدق اختصاص دارد به روي شبكه اينترنت قرار داد.
منابع: آرشیو روزنامه دنیای اقتصاد، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
