تأکید رئیس جمهوری براینکه باید تبعیض بین زنان و مردان در حوزه ورزش برداشته شود را میتوان یکی از مهمترین بخشها و محورهای سخنرانی روحانی در مراسم تجلیل از مدالآوران بازیهای آسیایی و پاراآسیایی اینچئون دانست. این گفته دکتر روحانی که «از مسئولان ورزش و وزیر ورزش میخواهم تبعیض را بردارند و شرایط لازم را برای حضور بیشتر بانوان در تمام عرصههای ورزش آماده کنند» تشویق طولانی بانوان حاضر در سالن را به همراه داشت، تشویقی که از امید به آینده روشن ورزش بانوان در دولت تدبیر و امید خبر میداد.
ایران درباره اینکه تا بدینجای راه ورزش، چقدر این نگاه وجود داشته و برای کمکردن آن باید چه اقداماتی انجام داد با سعید فائقی، معاون سابق سازمان تربیت بدنی گفتوگویی انجام داد. فائقی که از بدنه ورزش بهشمار میرود اینگونه به سؤالات خبرنگار ایران پاسخ داد:
با توجه به صحبت رئیس جمهوری درخصوص تبعیض بین مردان و زنان در ورزش فکر میکنید این موضوع درحال حاضر چقدر وجود دارد و برای گسترش آن چه اقداماتی باید انجام داد؟
اصل مطلب این است که نگاه تبعیضآمیز از دوردست به همین شکل بوده، فدراسیونها از المپیک 1948 لندن به وجود آمدند و نگاه مردانه داشتند، حتی ساخت و سازها و فضاهایی که برای ورزش درنظر گرفته میشد هم مخصوص مردان بود. بعد از انقلاب تلاشی آغاز شد که بانوان در ورزش بیشتر دیده شوند، خوشبختانه در سالهای 72 به بعد، معاونت ورزش بانوان بهوجود آمد و با برگزاری مسابقات بانوان کشورهای اسلامی در واقع استقلالی در ورزش بانوان ایجاد شد، در همین ایام ورزشگاههای مخصوص بانوان هم ساخته شد. حالا باید از رئیس جمهوری خواهش کنیم که گام اول در از بین بردن این تبعیض را بردارد و بودجه سال 94 و اعتبارات ورزش بانوان با مردان را یکسان ارتقا دهد.
آیا ورزشگاهها کفاف ورزش امروز بانوان را میدهد؟
باید درنظر بگیریم که بیشتر زنان مادر هم هستند و بنابراین برای ورزش بانوان باید فضاهایی ایجاد کنیم که امکاناتی برای بچههای آنها هم درنظر گرفته شود. هنوز هم درخصوص این مراکز به توانایی نرسیدیم که بتوانیم در سراسر کشور توسعه دهیم و در واقع ضعف داریم.
حضور بانوان در ورزش قهرمانی تا چه اندازه در این توجه تأثیرگذار است؟
در ورزش قهرمانی بانوان زیادی داریم، در بازیهای آسیایی این دوره مدالآوری با بانوان شروع شد. در واقع امکان حضور بانوان در مسابقات آسیایی، جهانی و بینالمللی به نشر ورزش بانوان توجهی ایجاد کرده است، حتی در المپیک سیدنی که آقای هاشمیطبا به عضویت کمیته بینالمللی المپیک درآمد موفقیت ما در ورزش بانوان یکی از عوامل مهم و اثرگذار در این اتفاق بود. ما به لحاظ تربیت بازیکن، مربی، داور و حتی بخشهای مدیریتی از بسیاری از کشورها جلوتر هستیم.
کمرنگ بودن بانوان در پستهای مدیریتی ورزش که امروز شاهد آن هستیم به چه دلیل است؟
متأسفانه اقداماتی که در چندسال اخیر صورت گرفت باعث این موضوع شده است. نایب رئیسی بانوان فدراسیونها هم نگاه تبعیضی است، الان در ادارات کل ورزش استانها چند مدیر خانم داریم؟ در میادین بینالمللی ورزش چقدر زمینه حضورشان را فراهم و آنها را معرفی کردهایم؟ هنوز نگاه ما به ورزش مردانه است، باید نگاه عادلانه داشته باشیم. تذکر رئیس جمهوری بسیار بجاست، درواقع تذکر حقوقی است. از وقتی که دکتر روحانی شروع به کار کرده حقوق شهروندی، دانشجو و بسیاری حقوق دیگر را عنوان کرده است. بانوان یک نیمه جامعه هستند باید به اندازه همان یک نیمه از آنها استفاده کنیم. در مدیریتها باید حضور بانوان پررنگتر باشد و امکانات استفاده از ورزشگاهها هم برایشان فراهم شود.
چرا بانوان برای حضور در پستهایی مثل ریاست فدراسیونها تمایل کمتری نشان میدهند؟
این مشکل به لحاظ رویکرد اساسنامه فدراسیونهاست، این اساسنامه در زمان مدیریتی من نوشته شده و من اعتراف میکنم که همان زمان هم نگاهی مردانه داشتیم البته بانوان تشکیلات مستقل داشتند ولی در آییننامه اجرایی میبینیم که شرایط برای حضور خانمها فراهم نیست، وقتی که در مجمع 43 نفره 2 یا 3 خانم هستند مجمع مردانه است، پس موقع رأیگیری این امکان برای انتخابش وجود ندارد. از طرفی از لحاظ فرهنگی نگاه ما برابرانه و عادلانه نیست و بنابراین خانمها کمتر از پستهایی مثل ریاست فدراسیونها استقبال میکنند. من واقعاً دکتر محمدیان رئیس فدراسیون اسکیت را به عنوان تنها زن رئیس فدراسیون تحسین میکنم او به لحاظ برنامهها و استراتژی هم بسیار موفق است.
بهتر نیست قبل از پستهای مدیریتی ورزش شرایط حضور بانوان در استادیومهای ورزشی و مسابقات مردان فراهم شود؟
این اتفاق زمانی میافتد که امکانات فراهم شود من مشکلات را میدانم. یک زمانی در مسابقه والیبال نوجوانان آسیا شرایط را برای حضور بانوان ایجاد کردیم این حضور به نفع والیبال بود، یکی از دلایل موفقیت والیبال هم حضور بانوان در آن دوره است. به خاطر دارم آن روز نادی که بعدها کاپیتان تیم ملی بزرگسالان هم شد بسیار مورد تشویق قرار گرفت و خوب بازی کرد. حتی 3، 4 بازیکن ملیپوش حال حاضر برای همان نسل هستند. بنابراین حضور بانوان بسیار تأثیر مثبتی دارد اما متأسفانه ورزشگاههای ما مردانه ساخته شده و باید ابتدا امکانات حضور بانوان را فراهم آوریم.
برای بانوان خانهدار در ورزش چه اقداماتی باید انجام داد؟
توجه به ورزش بانوان خانهدار به لحاظ فرهنگی بسیار مهم است که در رسانهها و حوزه ورزش کمتر به آن پرداخته میشود. خانمهای خانهدار در ورزش فراموش شدهاند درحالی که فرهنگ ورزش از خانه و مادرها شکل میگیرد. باید برنامههای ورزشی ساخته شوند تا بانوان خانهدار در وقت آزادشان به آن جذب شوند و برای تربیت بچهها در ورزش آموزش ببینند. این موضوع نیاز به استراتژی و راهبرد دارد و باید در این زمینه سرمایهگذاری کنیم.