چرا هوا تمیز نمی‌شود؟

به گزارش «تابناک» به نقل از عصر ایران، به تازگی فیلمی منتشر شده که نشان می‌دهد یک خودروی آبپاش در حال آب پاشیدن در هوای میدان جلوی شهرداری اصفهان است تا هوا را پاک کند. تقریبا همان زمان فیلمی از یکی از کارخانه‌های اصفهان منتشر شد که دود غلیظی را در‌ها پراکنده می‌کرد. به نظر نمی‌رسد آن آبپاش بتواند از پس این همه آلودگی بر بیاید! وقتی آلودگی تا این حد در بعضی شهر‌ها مانند اصفهان و تهران زیاد است، همین یک ماشین آبپاش کارساز است؟ زور شهرداری و دولت در همین حد است؟ چه کسی کم کاری کرده که هوا پاک نمی‌شود؟

سال ۹۶ یک قانون برای پاک شدن هوا ابلاغ شد. خودروها، سوخت بی‌کیفیت و سوزاندن زباله‌ها و چند عامل دیگر. این‌ها مقصران آلودگی هوا شناخته شدند و در آن قانون برایش راهکار دادند. چند وزارت‌خانه و سازمان هم مسوول شدند تا برای جلوگیری از آلودگی هوا کار کنند. قرار شد سازمان محیط زیست بر اجرای آن نظارت داشته باشد. حالا سازمان بازرسی هشدار داده که بعضی اقداماتی که باید انجام میشده، مغفول مانده. سازمان محیط زیست هم البته جواب داده. گفته به وظایف خودش عمل کرده و دستگاه‌های مسوول باید پاسخگوی کار‌هایی که نکرده‌اند، باشند.

یکی از مهمترین عامل‌های آلودگی در تهران و دیگر شهر‌ها در قانون هوای پاک هم بر اصلاح آن تاکید شده، دود خودرو‌ها است. بار‌ها مسوولان درباره اینکه ناوگان باید نوسازی شود حرف زده‌اند، اما شاید هیچ وقت بودجه کافی برای این کار داده نشده. در سال ۹۵ آمار و ارقام اعلامی معاونت ترافیک شهرداری تهران نشان می‌داد، ۱۱۰۰ مینی‌بوس فرسوده در پایتخت وجود دارد. سهم آلودگی هوا از ناوگان فرسوده سهم بالایی است. پیش از آن پل صدر در سال ۹۲ به بهره‌برداری رسیده بود. پلی که ساخت آن غیرعلمی و غیرضروری بود، آنچه که در آن زمان بسیاری از کارشناسان درباره آن توافق داشتند. حالا ارتباط مینی‌بوس‌ها با پل صدر چیست؟

در همان سال‌ها یک گروه از فعالان محیط زیست نشان دادند هزینه نوسازی مینی‌بوس‌ها خیلی کمتر از ساخت طبقه دوم پل صدر است، پلی غیرضروری که شاید حتی در سال‌های آینده تخریب شود.  هزینه ساخت پل صدر ۱۵۰۰ میلیارد تومان بوده، اما تنها با ۴۶ میلیارد تومان می‌شد ناوگان مینی‌بوس را نوسازی کرد. در مورد بقیه ناوگان هم احتمالا وضع به همین شکل است. موضوع این است که کدام بخش برای مسوولان اولویت بیشتری دارد، افتتاح یک پروژه یا سلامتی مردم؟ در نامه سازمان بازرسی به سازمان محیط زیست هم گفته شده دستگاه‌ها برای توسعه و نوسازی حمل و نقل عمومی شهری همت چندانی نکرده‌اند.

البته جا‌هایی هم که برای رفع آلودگی منابع مالی داده می‌شود، خیلی وقت‌ها مشخص نیست در کجا خرج می‌شود. مالیاتی که صنایع به خاطر ایجاد آلودگی می‌دهند، بخشی از آن به دست شهرداری‌ها می‌رسد. حالا رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم گفته شهرداری‌ها باید این پول را صرف توسعه فضای سبز، حمل و نقل عمومی و مدیریت پسماند کنند، اما آن را در جا‌های دیگری خرج می‌کنند. صحبت از مدیریت پسماند شد، اتفاقا در قانون هوای پاک هم گفته شده که نهاد‌های مسوول باید ظرف سه سال بعد از ابلاغ قانون، به جای سوزاندن زباله‌ها، آن را به کود یا انرژی تبدیل کنند، اما با این حال حالا ۲۰ درصد از آلودگی هوای تهران به خاطر سوزاندن زباله‌ها است. خبری هم از تولید برق با انرژی‌های تجدیدپذیر نیست. حالا برای تولید برق مازوت و سوخت بی‌کیفیت می‌سوزانند؛ چه مثل نیروگاه شازند اراک به آن اعتراف کنند یا خیر؛ به اینکه دارند به سلامتی مردم ضربه می‌زنند اعتراف کنند یا نه.